Κανένας νόμος, σύμφωνα με το Σύνταγμα δεν μπορεί να εξομοιώσει πλήρως τα επαγγελματικά δικαιώματα των αποφοίτων των Α.Ε.Ι. με εκείνα των αποφοίτων των σχολών ανώτερης βαθμίδας Τ.Ε.Ι.
Η υπ’ αριθμ. 4917/2012 Απόφαση του Δ΄ Τμήματος του Συμβουλίου της Επικρατείας
Το περασμένο διάστημα ο Π.Σ.Δ.Α.Τ.Μ προέβη σε αποστολή επιστολών προς υπηρεσίες που παραλαμβάνουν τοπογραφικά διαγράμματα σχετικά με το ποιοι και μέχρι ποίου βαθμού έχουν το δικαίωμα σύνταξης και υπογραφής ιδιωτικών τοπογραφικών μελετών και αιτήσεις ανάκλησης άλλως μεταρρύθμισης διοικητικών πράξεων αδειών δόμησης για την έκδοση των οποίων υποβλήθηκε και εγκρίθηκε κατά παράβαση του νόμου[1] τοπογραφικό διάγραμμα υπογεγραμμένο και εκπονούμενο από πρόσωπο που κατά τις κείμενες διατάξεις δεν διαθέτει τα απαιτούμενα επαγγελματικά προσόντα – δικαιώματα. (π.χ. Πτυχιούχο Μηχανικό, Απόφοιτο Τμήματος Πολιτικών και Δομικών έργων Υποδομής Τ.Ε.Ι)
Επί των ενεργειών του Π.Σ.Δ.Α.Τ.Μ εκδόθηκε μεταξύ άλλων στην ελληνική επικράτεια και η υπ’ αριθμ. 2071/29-11-2001 πράξη του Προϊσταμένου της Δ/νσης Πολεοδομίας του Δήμου Νάουσας κατά την οποία επεστράφη ο φάκελος για την έκδοση άδειας που είχε υποβληθεί και ζητήθηκε η συμπλήρωση του φακέλου για την έκδοση της καθώς το υποβληθέν τοπογραφικό διάγραμμα εκπονήθηκε και υπογράφηκε από πτυχιούχο Μηχανικό, απόφοιτο τμήματος Πολιτικών και Δομικών έργων Υποδομής Τ.Ε.Ι
Με την σχετική απόφαση του ΣτΕ διατάχθηκε ο χωρισμός του δικογράφου σχετικώς με την πράξης του Προϊσταμένου της Δ/νσης Πολεοδομίας του Δήμου και αποτυπώνεται εκ νέου το ζήτημα συνταγματικότητας της ρυθμίσεως των επαγγελματικών δικαιωμάτων αποφοίτων Τ.Ε.Ι ως εξής :
Α. Kατά το σκεπτικό της απόφασης, το άρθρο 16 του Συντάγματος, ορίζει τόσο τον σκοπό της παιδείας, όσο και τους φορείς από τους οποίους παρέχεται, τους οποίους διαχωρίζει σε ιδρύματα που αποτελούν ν.π.δ.δ., τα οποία παρέχουν ανώτατη εκπαίδευση (αρ. 16 παρ. 5) και σε σχολές ανώτερης βαθμίδας, οι οποίες παρέχουν επαγγελματική και κάθε άλλη ειδική εκπαίδευση (αρ. 16 παρ. 7).
Επομένως, και σύμφωνα με τις συνταγματικές διατάξεις αλλά και τη νομολογία, υπάρχει μία ποιοτική διαφοροποίηση της παρεχόμενης από τα Α.Ε.Ι. με την παρεχόμενη από τις σχολές ανώτερης βαθμίδας εκπαίδευσης, καθώς σε επίπεδο άσκησης ορισμένου επαγγέλματος, οι απόφοιτοι των Α.Ε.Ι., έχουν τη δυνατότητα, να δραστηριοποιούνται σε όλο το εύρος του αντίστοιχου επαγγέλματος, αντίθετα με τους απόφοιτους των σχολών ανώτερης βαθμίδας, για τους οποίους προβλέπεται, κατά το αρ. 16 παρ. 7, η έκδοση νόμου, ο οποίος θα ορίζει τα επαγγελματικά τους δικαιώματα.
Όμως, ο εν λόγω νόμος, δεν μπορεί να εξομοιώσει πλήρως τα επαγγελματικά δικαιώματα των αποφοίτων των Α.Ε.Ι. με εκείνα των αποφοίτων των σχολών ανώτερης βαθμίδας Τ.Ε.Ι, καθώς με αυτό τον τρόπο, θα καταργείτο η ποιοτική διάκριση μεταξύ ανώτατης και ανώτερης εκπαίδευσης και θα θεωρούνταν ισότιμοι οι τίτλοι σπουδών, καταστρατηγώντας τις συνταγματικές διατάξεις.
Η έκδοση νόμου, που ορίζει τα επαγγελματικά δικαιώματα των αποφοίτων των σχολών ανώτερης βαθμίδας, αποσκοπεί στη χορήγηση του δικαιώματος σε αυτούς, να ασκούν ορισμένη επαγγελματική δραστηριότητα που ασκείται και από τους αποφοίτους των Α.Ε.Ι. (αυτοδυνάμως ή σε συνεργασία με αυτούς), καθορίζοντας με σαφήνεια και ακρίβεια τις επαγγελματικές πράξεις που δύνανται να ασκούν οι απόφοιτοι των σχολών αυτών.
Β. Περαιτέρω, η απόφαση αναφέρεται στην παράλειψη της Διοίκησης να προβεί στην έκδοση του προβλεπόμενου από τις διατάξεις των άρθρων 25 παρ. 2 περ. γ΄ του ν. 1404/1983 και του άρθρου 18 παρ. 2 του ν. 3794/2009 Προεδρικού Διατάγματος, με το οποίο θα καθορίζονται τα επαγγελματικά δικαιώματα των πτυχιούχων μηχανικών Τεχνολογικής Εκπαίδευσης των Τμημάτων Πολιτικών Δομικών Έργων και Πολιτικών Έργων Υποδομής, των υφισταμένων, κατά την έναρξη ισχύος του ν. 3794/2009, Τεχνολογικών Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων.
Παραδεκτά, συνεπώς, ζητείται με την άσκηση αιτήσεως ακυρώσεως η ακύρωση της παράλειψης της Διοίκησης να προβεί σε οφειλόμενη νόμιμη ενέργεια, ήτοι στην έκδοση Προεδρικού Διατάγματος με το οποίο θα καθορίζονται τα επαγγελματικά δικαιώματα των αιτούντων.
Ειδικότερα, κατά την απόφαση καταγράφεται ότι με βάση τη διάταξη του αρ. 16 παρ. 7 του Συντάγματος, ιδρύθηκαν με το Ν. 1404/1983 (ΦΕΚ Α΄173), τα Τ.Ε.Ι. και καθορίσθηκαν όλα τα σχετικά με τα εκπαιδευτικά ιδρύματα αυτά ζητήματα, ενώ στο αρ. 1 παρ. 1 του νόμου, διευκρινίζεται η ποιοτική διαφοροποίηση των τίτλων σπουδών που παρέχουν τα Τ.Ε.Ι. από εκείνους των Α.Ε.Ι..
Η υπ’ αριθμ. 4917/2012 Απόφαση του Δ΄ Τμήματος του Συμβουλίου της Επικρατείας
Το περασμένο διάστημα ο Π.Σ.Δ.Α.Τ.Μ προέβη σε αποστολή επιστολών προς υπηρεσίες που παραλαμβάνουν τοπογραφικά διαγράμματα σχετικά με το ποιοι και μέχρι ποίου βαθμού έχουν το δικαίωμα σύνταξης και υπογραφής ιδιωτικών τοπογραφικών μελετών και αιτήσεις ανάκλησης άλλως μεταρρύθμισης διοικητικών πράξεων αδειών δόμησης για την έκδοση των οποίων υποβλήθηκε και εγκρίθηκε κατά παράβαση του νόμου[1] τοπογραφικό διάγραμμα υπογεγραμμένο και εκπονούμενο από πρόσωπο που κατά τις κείμενες διατάξεις δεν διαθέτει τα απαιτούμενα επαγγελματικά προσόντα – δικαιώματα. (π.χ. Πτυχιούχο Μηχανικό, Απόφοιτο Τμήματος Πολιτικών και Δομικών έργων Υποδομής Τ.Ε.Ι)
Επί των ενεργειών του Π.Σ.Δ.Α.Τ.Μ εκδόθηκε μεταξύ άλλων στην ελληνική επικράτεια και η υπ’ αριθμ. 2071/29-11-2001 πράξη του Προϊσταμένου της Δ/νσης Πολεοδομίας του Δήμου Νάουσας κατά την οποία επεστράφη ο φάκελος για την έκδοση άδειας που είχε υποβληθεί και ζητήθηκε η συμπλήρωση του φακέλου για την έκδοση της καθώς το υποβληθέν τοπογραφικό διάγραμμα εκπονήθηκε και υπογράφηκε από πτυχιούχο Μηχανικό, απόφοιτο τμήματος Πολιτικών και Δομικών έργων Υποδομής Τ.Ε.Ι
Με την σχετική απόφαση του ΣτΕ διατάχθηκε ο χωρισμός του δικογράφου σχετικώς με την πράξης του Προϊσταμένου της Δ/νσης Πολεοδομίας του Δήμου και αποτυπώνεται εκ νέου το ζήτημα συνταγματικότητας της ρυθμίσεως των επαγγελματικών δικαιωμάτων αποφοίτων Τ.Ε.Ι ως εξής :
Α. Kατά το σκεπτικό της απόφασης, το άρθρο 16 του Συντάγματος, ορίζει τόσο τον σκοπό της παιδείας, όσο και τους φορείς από τους οποίους παρέχεται, τους οποίους διαχωρίζει σε ιδρύματα που αποτελούν ν.π.δ.δ., τα οποία παρέχουν ανώτατη εκπαίδευση (αρ. 16 παρ. 5) και σε σχολές ανώτερης βαθμίδας, οι οποίες παρέχουν επαγγελματική και κάθε άλλη ειδική εκπαίδευση (αρ. 16 παρ. 7).
Επομένως, και σύμφωνα με τις συνταγματικές διατάξεις αλλά και τη νομολογία, υπάρχει μία ποιοτική διαφοροποίηση της παρεχόμενης από τα Α.Ε.Ι. με την παρεχόμενη από τις σχολές ανώτερης βαθμίδας εκπαίδευσης, καθώς σε επίπεδο άσκησης ορισμένου επαγγέλματος, οι απόφοιτοι των Α.Ε.Ι., έχουν τη δυνατότητα, να δραστηριοποιούνται σε όλο το εύρος του αντίστοιχου επαγγέλματος, αντίθετα με τους απόφοιτους των σχολών ανώτερης βαθμίδας, για τους οποίους προβλέπεται, κατά το αρ. 16 παρ. 7, η έκδοση νόμου, ο οποίος θα ορίζει τα επαγγελματικά τους δικαιώματα.
Όμως, ο εν λόγω νόμος, δεν μπορεί να εξομοιώσει πλήρως τα επαγγελματικά δικαιώματα των αποφοίτων των Α.Ε.Ι. με εκείνα των αποφοίτων των σχολών ανώτερης βαθμίδας Τ.Ε.Ι, καθώς με αυτό τον τρόπο, θα καταργείτο η ποιοτική διάκριση μεταξύ ανώτατης και ανώτερης εκπαίδευσης και θα θεωρούνταν ισότιμοι οι τίτλοι σπουδών, καταστρατηγώντας τις συνταγματικές διατάξεις.
Η έκδοση νόμου, που ορίζει τα επαγγελματικά δικαιώματα των αποφοίτων των σχολών ανώτερης βαθμίδας, αποσκοπεί στη χορήγηση του δικαιώματος σε αυτούς, να ασκούν ορισμένη επαγγελματική δραστηριότητα που ασκείται και από τους αποφοίτους των Α.Ε.Ι. (αυτοδυνάμως ή σε συνεργασία με αυτούς), καθορίζοντας με σαφήνεια και ακρίβεια τις επαγγελματικές πράξεις που δύνανται να ασκούν οι απόφοιτοι των σχολών αυτών.
Β. Περαιτέρω, η απόφαση αναφέρεται στην παράλειψη της Διοίκησης να προβεί στην έκδοση του προβλεπόμενου από τις διατάξεις των άρθρων 25 παρ. 2 περ. γ΄ του ν. 1404/1983 και του άρθρου 18 παρ. 2 του ν. 3794/2009 Προεδρικού Διατάγματος, με το οποίο θα καθορίζονται τα επαγγελματικά δικαιώματα των πτυχιούχων μηχανικών Τεχνολογικής Εκπαίδευσης των Τμημάτων Πολιτικών Δομικών Έργων και Πολιτικών Έργων Υποδομής, των υφισταμένων, κατά την έναρξη ισχύος του ν. 3794/2009, Τεχνολογικών Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων.
Παραδεκτά, συνεπώς, ζητείται με την άσκηση αιτήσεως ακυρώσεως η ακύρωση της παράλειψης της Διοίκησης να προβεί σε οφειλόμενη νόμιμη ενέργεια, ήτοι στην έκδοση Προεδρικού Διατάγματος με το οποίο θα καθορίζονται τα επαγγελματικά δικαιώματα των αιτούντων.
Ειδικότερα, κατά την απόφαση καταγράφεται ότι με βάση τη διάταξη του αρ. 16 παρ. 7 του Συντάγματος, ιδρύθηκαν με το Ν. 1404/1983 (ΦΕΚ Α΄173), τα Τ.Ε.Ι. και καθορίσθηκαν όλα τα σχετικά με τα εκπαιδευτικά ιδρύματα αυτά ζητήματα, ενώ στο αρ. 1 παρ. 1 του νόμου, διευκρινίζεται η ποιοτική διαφοροποίηση των τίτλων σπουδών που παρέχουν τα Τ.Ε.Ι. από εκείνους των Α.Ε.Ι..
Πιο συγκεκριμένα, στο άρθρο 25 παρ. 2 περ. γ΄, αναφέρεται η έκδοση Προεδρικών Διαταγμάτων, ως τρόπος αναγνώρισης των επαγγελματικών δικαιωμάτων των αποφοίτων των Τ.Ε.Ι. Κατ’ εξουσιοδότηση του εν λόγω άρθρου εκδόθηκε το υπ’ αριθμ. 318/1994 Π.Δ. (ΦΕΚ Α΄167), με το οποίο καθορίσθηκαν τα επαγγελματικά δικαιώματα των πτυχιούχων των Τμημάτων α) Πολιτικών Δομικών Έργων, β) Πολιτικών Έργων Υποδομής και γ) Τοπογραφίας, της Σχολής Τεχνολογικών Εφαρμογών των Τ.Ε.Ι.,
Ωστόσο, με την υπ’ αριθμ. 678/2005 απ. της Ολομέλειας, ακυρώθηκαν οι διατάξεις του ανωτέρω διατάγματος, που αφορούσαν στα επαγγελματικά δικαιώματα των πτυχιούχων Τ.Ε.Ι. των ως άνω τμημάτων, που αφορούσαν στη συμμετοχή τους και στα τρία στάδια της κατασκευαστικής διαδικασίας (μελέτη, επίβλεψη, κατασκευή).
Περαιτέρω, με τις διατάξεις του ν. 3794/2009 (ΦΕΚ Α΄156), ορίσθηκε η διαδικασία έκδοσης Διαταγμάτων που αφορούν στα επαγγελματικά δικαιώματα των πτυχιούχων των τμημάτων Τ.Ε.Ι., τόσο των νεοϊδρυόμενων, όσο και εκείνων που προϋφίσταντο του νόμου αυτού, καθώς επίσης και οι ουσιαστικές και τυπικές προϋποθέσεις για την άσκηση της επαγγελματικής δραστηριότητάς τους.
Παρά τις επιταγές των ανωτέρω διατάξεων δεν εκδόθηκε νεότερο Π.Δ. (από την ακύρωση των διατάξεων της παρ. 2 του αρ. 1 του Π.Δ. 318/1994), που να αφορά στα επαγγελματικά δικαιώματα των πτυχιούχων των ως άνω αναφερόμενων Τμημάτων, καθώς κρίθηκε ότι το σχέδιο του διατάγματος που απεστάλη από τη Διοίκηση στο Συμβούλιο της Επικρατείας, το έτος 2010, κρίθηκε ότι δεν προτεινόταν νομίμως στο σύνολό του (βλ. 202/2011 Πρακτικό Επεξεργασίας).
Κατόπιν των ανωτέρω, και με την πάροδο εύλογου χρόνου, καθίσταται σαφές, ότι στοιχειοθετείται παράλειψη της νόμιμης υποχρέωσης της Διοίκησης, (η οποία είχε συντελεσθεί κατά το χρόνο άσκησης της αιτήσεως ακυρώσεως), να προβεί στην έκδοση του προβλεπόμενου από το ν. 1404/1983 Π.Δ., το οποίο θα καθορίζει τα επαγγελματικά δικαιώματα των πτυχιούχων μηχανικών Τμημάτων α) Πολιτικών Δομικών Έργων, β) Πολιτικών Έργων Υποδομής και γ) Τοπογραφίας, της Σχολής Τεχνολογικών Εφαρμογών των Τ.Ε.Ι., γεγονός το οποίο, συνιστά παράβαση τόσο του αρ. 16 παρ. 7 , όσο και του άρθρου 5 παρ. 1 του Συντάγματος. Με βάση τους ανωτέρω λόγους, το ΣτΕ, δέχεται την αίτηση ακύρωσης ως προς αυτόν τον λόγο και ακυρώνει την παράλειψη της Διοικήσεως να προβεί στην έκδοση του προβλεπόμενου από τις διατάξεις των άρθρων 25 παρ. 2 περ. γ΄ του ν. 1404/1983 και του άρθρου 18 παρ. 2 του ν. 3794/2009 Π.Δ.
Επί της ουσίας η απόφαση αυτή έρχεται λοιπόν για πολλοστή φορά να επιβεβαιώσει την ορθότητα της γνωμοδότησης του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους σχετικά με το ποιοι και μέχρι ποίου βαθμού έχουν δικαιώματα σύνταξης εξαρτημένων τοπογραφικών διαγραμμάτων.
Δικαιώνει στο έπακρο δε τη θέση του Π.Σ.Δ.Α.Τ.Μ. που ζητάει την υιοθέτηση της γνωμοδότησης του Ν.Σ.Κ. από τον αρμόδιο Αν. Υπουργό ΠΕΚΑ κ. Στ. Καλαφάτη κατά τρόπο τέτοιο που (α) να εξαλείψει και το τελευταίο επιχείρημα των ελευθέρων επαγγελματιών που αυθαιρετούσαν όλα αυτά τα χρόνια εργαζόμενοι σε αντικείμενα που ουδεμία σχέση έχουν με τις σπουδές και τον σκοπό ίδρυσης των σχολών που αποφοίτησαν, (β) να μη δίνει πάτημα σε κανένα δημόσιο λειτουργό που δολίως επιθυμεί να παραβεί την κείμενη νομοθεσία, (γ) να μην δίνει το δικαίωμα σε κανένα να θέτει θέμα ανισοτήτων απέναντι στο σύνταγμα και τους νόμους.
Η απόφαση αυτή δεν ήταν η μόνη που μας δικαιώνει. Στις 18 Μαΐου του 2012 το τριμελές πλημμελειοδικείο Κέρκυρας αθώωσε τους συναδέλφους μηχανικούς δημόσιους υπαλλήλους της πολεοδομίας έναντι των οποίων προσέφυγε η ΕΕΤΕΜ και ελεύθεροι επαγγελματίες απόφοιτοι τεχνολογικών ιδρυμάτων επειδή αρνήθηκαν την υπογραφή τους σε αντισεισμικό κανονισμό. Δεν πρόκειται για κάτι διαφορετικό απ’ αυτό που ζητάμε εμείς. Το δικαστήριο έκρινε ότι οι δημόσιοι λειτουργοί οφείλουν να τηρούν την κείμενη νομοθεσία και να μη δέχονται ιδιωτικές μελέτες από μη έχοντες το δικαίωμα επαγγελματίες. Πέραν τούτου και σ’ αυτή την απόφαση μνημονεύεται στο σκεπτικό του δικαστηρίου η υπ’ αρίθμ. 451/2010 γνωμοδότηση του Ν.Σ.Κ.
Επιβεβαιώνεται έτσι για άλλη μια φορά το Δ.Σ. του Π.Σ.Δ.Α.Τ.Μ. που θεωρεί τη γνωμοδότηση του Ν.Σ.Κ. ως το μέγιστο νομικό εργαλείο – επιχείρημα στην προσπάθεια διασφάλισης των επαγγελματικών μας δικαιωμάτων.
Με την απόφαση αυτή μπορούν να αισθάνονται δυνατοί απέναντι στις πιέσεις και τις απειλές όλοι οι δημόσιοι λειτουργοί που κάνουν καλά τη δουλειά τους και αρνούνται να καταπατήσουν το σύνταγμα και τους νόμους. Δεν έχουν να φοβηθούν τίποτα, το δίκιο είναι με το μέρος τους.
Δ.Σ. Π.Σ.Δ.Α.Τ.Μ.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου